Występuje szereg aminokwasów egzogennych, czyli takich, które muszą być dostarczone wraz z pożywieniem, albowiem nie są wytwarzane przez organizm. Jednym z nich jest tryptofan. Godne polecenia jest przyjrzenie się jego właściwościom, skutkom nadmiaru i niedoboru, a także źródłom występowania.
Właściwości
Tryptofan jest niezwykle cenny dla organizmu człowieka, ponieważ:
- uczestniczy w produkcji melatoniny, a więc hormonu, który odpowiada za dobowy rytm organizmu,
- współuczestniczy w produkcji serotoniny, która jest określana jako hormon szczęścia,
- ogranicza napięcie i nadpobudliwość,
- reguluje nastrój,
- bierze udział w biosyntezie witaminy PP, a także witaminy B6,
- pomaga zredukować tkankę tłuszczową,
- wpływa na laktację,
- uczestniczy w procesie rozmnażania,
- przyczynia się do syntezy rodopsyny, która jest światłoczułym barwnikiem, dzięki któremu jest możliwe widzenie po zmierzchu,
- produkuje kinureinę, która jest chemicznym filtrem UV wytwarzanym w gałce ocznej,
- reguluje metabolizm oraz przemianę materii węglowodanów,
- wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego poprzez regulację poziomu neuroprzekaźników: dopaminy, noradrenaliny oraz ?-endorfiny,
- wspomaga funkcjonowanie układu immunologicznego.
Skutki nadmiaru i niedoboru
Nadmiar
Zbyt duża ilość tryptofanu w organizmie najczęściej jest spowodowana nadużywaniem suplementacji i objawia się:
- wymiotami oraz nudnościami, które wynikają z podrażnienia ścian żołądka,
- sennością,
- bólami głowy,
- nieprawidłową koordynacją ruchową,
- suchością w ustach,
- problemami z widzeniem, które mogą przejawiać się zamgleniem obrazu,
- w skrajnych przypadkach uszkodzeniem układu moczowego, a nawet nowotworem dotyczącym pęcherza moczowego.
Niedobór
Niedobór tryptofanu może doprowadzić do:
- wahań nastroju,
- anemii,
- zahamowania wzrostu,
- nadmiernego wychłodzenia organizmu,
- wypadania włosów,
- spadku poziomu białka we krwi,
- nadmiernego stwardnienia skóry,
- stłuszczenia wątroby,
- okołorogówkowego wzrastania naczyń,
- degeneracji mięśni gładkich,
- degeneracji kanalików nasiennych u mężczyzn,
- zastopowania laktacji.
Występowanie
Tryptofan znajduje się przede wszystkim w produktach bogatych w białko, a więc m.in. w:
- rybach,
- chudym mięsie,
- białym oraz żółtym serze,
- mleku,
- nasionach roślin strączkowych,
- produktach sojowych,
- jajach,
- pestkach dyni.
Zawartość
Zawartość tryptofanu w wybranych produktach przedstawia się następująco:
- Biała fasola gotowana 115 mg/100 g
- Cielęcina 415 mg/100 g
- Jajko 167 mg/100 g
- Otręby owsiane 335 mg/100 g
- Pestki dyni 576 mg/100 g
- Pierś z kurczaka 404 mg/100 g
- Ser mozzarella 571 mg/100 g
- Tuńczyk 335 mg/100 g
- Ziarna soi 575 mg/100 g
